Piaskowce
Piaskowiec to skała osadowa drobnoziarnista, zwięzła, powstała w wyniku diagenezy (scementowania) ziaren głównie kwarcu, oraz różnej ilości skaleni, miki oraz innych minerałów, a także okruchów skał obcych. Średnica ziaren piaskowca mieści się w przedziale 0,063-2 mm, a spojone są one za pomocą spoiwa ilastego, krzemionkowego węglanowego lub żelazistego. Piaskowiec przyjmuje różne zabarwienia, w zależności od rodzaju spoiwa i domieszek minerałów tzw. akcesorycznych i może być biały, białoszary, szary, szarożółty, żółty w różnych odcieniach, a także szarozielony (od domieszki minerału glaukonitu), szaroniebieski i czerwony w różnych odcieniach (przy spoiwie żalazistym i dużej ilości domieszek tlenku żelaza) – od różowego po czerwonobrunatny. W przypadku domieszek substancji węglistej może przybierać kolor szaroczarny lub czarny. Ze względu na skład mineralny piaskowce dzielimy na piaskowce kwarcowe („prawdziwe”), arkozowe (zawierają znaczne ilości skaleni) i szarogłazowe (zawierają dużą ilość okruchów różnych skał).
W Polsce piaskowce budują niektóre partie Sudetów, (Góry Stołowe, części Pogórza Izerskiego, Pogórza Kaczawskiego, Gór Kaczawskich, Gór Wałbrzyskich, Gór Kamiennych, Gór Bystrzyckich oraz rowu górnej Nysy) oraz większą część Karpat, a także spore partie Gór Świętokrzyskich i ich otoczenia.
Piaskowce są stosunkowo łatwe w obróbce, przy dobrych parametrach fizyko-technicznych i wysokiej odporności na warunki środowiska. Z tego względu od wieków są stosowane w budownictwie jako materiał konstrukcyjny lub zdobniczy: stosowane na okładziny pionowe i poziome do wnętrz i na zewnątrz (elewacje, posadzki, stopnie schodowe, gzymsy, cokoły, jako materiał konstrukcyjny- kamień murowy – do budowy cokołów, mostów, wiaduktów, także jako kostka brukowa piaskowcowa, krawężniki i inne. Oczywiście do określonych zastosowań nadają się odmiany piaskowców spełniających wymagania odnośnych norm.
Największe znaczenie i możliwości wykorzystania ma piaskowiec biały, białoszary, szarożółty, żółty oraz piaskowiec szaroniebieski, zielony i piaskowiec czerwony o spoiwie ilasto-żelazistym. Wszystkie posiadają bardzo dobre parametry fizyko-techniczne, wysoką odporność na warunki atmosferyczne oraz wyjątkowe walory użytkowe. Wytwarzane produkty z piaskowca: płyty okładzinowe pionowe i poziome, elementy monolityczne, kamień murowy, kostka brukowa piaskowcowa – mogą być z powodzeniem stosowane w każdych warunkach.
Tytuł
Piaskowiec Szczytna
Piaskowiec Radków
Piaskowiec Kopulak
Piaskowiec Żerkowice
Piaskowiec Żeliszów
Piaskowiec Żarnów
Piaskowiec Zbylutów
Piaskowiec Wartowice żółte
Piaskowiec Wartowice białe
Piaskowiec Tumlin